ADN-ja nga ushtria e pafat e Napoleonit e vitit 1812 zbulon bakteret që sollën fundin e ushtarëve

ADN-ja nga ushtria e pafat e Napoleonit e vitit 1812 zbulon bakteret që sollën fundin e ushtarëve

Dosier October 28, 2025 - 10:15

Një studim i ri i ADN-së nga ushtarët e Napoleonit të vdekur gjatë tërheqjes katastrofale nga Rusia në vitin 1812 zbulon shkaktarë të rinj të vdekjes masive të trupave.

Analiza e mbetjeve të ushtarëve, të gjetur në një varr masiv në Vilnius, tregon se përveç tifusit, ushtria u sulmua nga bakteret Salmonella enterica dhe Borrelia recurrentis, duke krijuar një “enë përzierëse sëmundjesh”.

Nga më shumë se gjysmë milioni ushtarë që morën pjesë në fushatë, vetëm dhjetëra mijëra u kthyen në Francë, ndërsa shumica humbën jetën për shkak të betejave, urisë, të ftohtit dhe epidemive.

Studiuesit përdorën teknologjinë e avancuar të sekuencimit me rendiment të lartë për të analizuar ADN-në fragmentare nga dhëmbët e ushtarëve, duke lejuar identifikimin e patogjenëve të 200-vjeçarëve.

Autori kryesor, Remi Barbieri, thekson se më parë mendohej se tifos ishte shkaktari kryesor, por zbulimi i ri tregon një peizazh infektiv më kompleks.

Ekspertët e ADN-së së lashtë konsiderojnë këto rezultate si një kontribut të rëndësishëm për të kuptuar ndikimin e sëmundjeve në ngjarjet historike dhe për të menaxhuar kërcënimet shëndetësore në të ardhmen.