FH: Ritmi i rënies së demokracisë në botë është “përshpejtuar”
Në raportin vjetor të organizatës Freedom House, sa i përket lirisë në botë, është thënë se pandemia vdekjeprurëse, pasiguritë ekonomike dhe fizike, si dhe konfliktet e dhunshme, që janë raportuar në botë, kanë rezultuar me humbje të mëdha të mbrojtes së demokracisë kundër armiqve autoritarë, duke zhvendosur ekuilibrin ndërkombëtar në të mirë të tiranisë.
Në raportin e titulluar “Demokracia nën rrethim 2021”, është thënë që më pak se një e pesta e njerëzve në botë tani jeton në shtete krejtësisht të lira.
Aktorët autoritarë janë bërë më të guximshëm më 2020, teksa demokracitë kanë bërë kthim mbrapa, duke rezultuar me vitin e 15-të me radhë që raportohet për rënie të demokracisë në botë, bazuar në raportet vjetore të përpiluara nga organizata me bazë në Uashington, Freedom House.
Në gjetjet e raportit është vërejtur se numri i shteteve “jo të lira” ka arritur në nivelin më të lartë, prej kur ka nisur përkeqësimi i demokracisë më 2006, dhe se numri i shteteve që kanë pësuar rënie në fushën e të drejtave të njeriut ka tejkaluar vendet që kanë shënuar përparim, në shkallën më të madhe në periudhë 15-vjeçare.
Situata në vendet e Ballkanit Perëndimor
Në Ballkanin Perëndimor është vërejtur edhe përparim dhe kthim mbrapa.
Në pjesën për Kosovën është thënë se “garda e vjetër politike” ka rrëzuar qeverinë jetëshkurtër të Albin Kurtit dhe ka formuar një të re, në mënyrë jokushtetuese.
Zgjedhjet me disa shkelje të raportuara në Serbi është thënë se i kanë dhënë goditje sistemit shumëpartiak në këtë vend.
Në Mal të Zi, ndërkaq është penguar rënia për të gjashtin vit me radhë, meqë zgjedhjet kanë rezultuar me transferimin e parë të pushtetit tek opozita, prej pavarësisë së këtij shteti.
Në Maqedoni të Veriut, raporti ka theksuar se është zgjedhur “një qeveri reformiste dhe institucionet kanë përjetuar rimëkëmbje prej dëmit të shkaktuar nga ish-kryeministri Nikolla Gruevski”.
Të gjitha këto vende janë renditur si pjesërisht të lira në raport.
India ndryshon status
Në raport janë ulur pikët për liri në 73 shtete, të cilat përfaqësojnë 75 për qind të popullsisë globale.
Në mesin e këtyre vendeve nuk përfshihen vetëm vendet autoritare si Kina, Bjellorusia apo Venezuela, por edhe demokracitë si Shtetet e Bashkuara dhe India.
India ka ndryshuar madje statusin nga vend i lirë, në vend pjesërisht i lirë, që nënkupton se më pak se 20 për qind e njerëzve në botë tani jetojnë në një shtet të lirë – proporcioni më i vogël nga viti 1995.
Të drejtat politike dhe ato qytetare kanë shënuar rënie në Indi, prej kur Narendra Modi është bërë kryeministër më 2014.
Në Bjellorusi dhe Hong Kong, shembull, protestat e mëdha pro-demokracisë janë përballur me shtypje brutale nga qeveritë, që kanë dënuar kritikat ndërkombëtare.
Ofensiva e ushtrisë së Azerbajxhanit në rajonin e Nagorno-Karabakut ka kërcënuar në mënyrë indirekte përparimin drejt demokracisë në Armeni, derisa konflikti i armatosur në rajonin Tigray të Etiopisë, ka shuar shpresat për hapje politike në këtë shtet nga viti 2018.
Në raport është thënë edhe se Pekini ka zgjeruar fushatën globale të dezinformimit dhe censurës, pjesërisht edhe për shkak të fshehjes fillestare që i ka bërë koronavirusit, i cili ka vonuar përgjigjjen ndërkombëtare ndaj pandemisë.
Përpjekjet në rritje të Pekinit janë vërejtur edhe në ndërhyrje të politikës të brendshme të demokracive të huaja, si dhe shtrirjet transnacionale të abuzimeve të të drejtave të njeriut në territorin e Kinës.
Shkrimin e plotë mund ta gjeni KËTU
